|
Chronologisch verloop van de 18 daagse veldtocht aan het bruggenhoofd Gent.
Hieronder vindt u het strijdverslag na 23 mei. De Belgische troepen zijn begonnen gedurende de nacht het bruggenhoofd te verlaten. De Duitse troepen ontdekken in de ochtend dat de Belgische troepen Bruggenhoofd Gent verlaten hebben.
Donderdag 23 mei 1940 - Beelden van het verlaten van TPG
Algemeen. Bruggenhoofd Gent is gevallen en verlaten door de Belgen. De Belgische troepen zijn in allereil aan het terugtrekken op de Leiestelling en proberen eerst nu zelf zo snel mogelijk achteruit te trekken en over de Schelde te geraken. Hiervoor waren tot op dat moment nog altijd een drietal bruggen achter Bruggenhoofd Gent nog altijd niet opgeblazen. Dit waren de wegbrug in Eke en de wegbrug en de trambrug te Zwijnaarde. De opdracht was alvast niet massaal krijgsgevangen genomen te worden door de Duitse troepen die hen ook nu toch opnieuw zeer kort op de hielen zaten.
De periode tussen de val van Bruggenhoofd Gent en het bezetten van de Leiestelling gaf navenant heel veel fotomateriaal die zuiver aan deze situatie te koppelen is of aan de direct hierop volgende dagen. Toch is het logisch ook een periode waar nog het meest foto's van te vinden zijn. Het ergste geweld was hier dus gaan liggen en dus zag men wel wat minder risico in eens wat foto's te nemen natuurlijk.
Het verdere doortrekken van de Duitse troepen doorheen de verlaten stellingen van Bruggenhoofd Gent.
Gekoppeld aan de doorgekregen opdracht op door te trekken in de richting Gent, kan dit al helpen om te proberen achterhalen welke eenheden op welke oude foto's te vinden zijn:
- Het 192e IR moest via Merelbeke doortrekken op de Schelde.
- Het 234e IR en AA25 dienen door te trekken op de stad Gent. Dit gebeurde via Gontrode, Melle - Lindenhoek en Ledeberg.
- Het 171e IR trok door op de Scheldebrug te Eke. Zij verzamelden te Landskouter om van daaruit via vele smalle kasseiwegen door te trekken via Vurste in de richting van de Schelde.
- MG bat 6 (volledig gemotoriseerd) trok door op de Scheldebrug te Gavere wat ze vrij vlot zouden bereiken. Helaas was de originele brug reeds opgeblazen en zou er gewacht dienen te worden tot de noodbrug afgewerkt was. Zij zullen aangekomen te Gavere vrij vlot met kleine groepjes in rubberboten de Schelde kunnen oversteken en op die manier reeds kleine bruggenhoofdjes vormen aan de overzijde van de Schelde.
De troepen die eerst voorzien waren hier op 23 mei 1940 een nieuwe zware aanval in te stellen op Bruggenhoofd Gent in de zone tussen Gijzenzele en Moortsele station, krijgen alvast een iets positiever bericht. De aanval dient niet meer te gebeuren omdat de Belgische stellingen effectief verlaten zijn. Er wordt dus in eerste instantie gegroepeerd om het doortrekken sneller en vlotter dan gehoopt verder te zetten. In eerste instantie gebeurt dit zeer omzichtig omdat er toch nog gevreesd wordt voor achtergebleven Belgische vertragingseenheden zoals men eerder al had meegemaakt aan de Dender. Ook was men zeker nog bevreesd door de courant al de vorige dagen opgedoken mijnenvelden. |
In de buurt van het eerst felbevochten bruggenhoofd stromen nu massaal de Duitse doortrekkende troepen toe, op weg naar het nieuwe front aan de Leie. De streek waar eerst fel gevochten werd, wordt weer rustig. Alleen de wanorde en het puin herinneren nog aan wat zich hier enkele dagen voordien had afgespeeld.
Foto van achtergelaten Belgische Maxim-mitrailleur in schuttersput. De foto wordt gekoppeld aan Gijzenzele maar dit valt natuurlijk nog moeilijk te bevestigen. |
|
|
|
|
De Duitse troepen van het 171e Infanterieregiment die zich de dagen voordien hopeloos in de strijd hadden gegooid ten opzichte van het dorp Gijzenzele kunnen nu zonder slag of stoot doorheen de velden doortrekken in de richting van de Scheldebrug te Gavere. Hier hadden de Duitsers voorzien zo snel mogelijk een noodbrug op te trekken. In de velden zie je links nog de mitrailleur-kanonbunker A33 met op het dak een koepel verborgen als een soort klokkentorentje. Op de achtergrond, minder scherp op de oude foto, de heuvel van de Betsberg. Ook zie je nog duidelijk rijen prikkeldraadversperringen in de velden. Men verkoos hier dus blijkbaar door de velden door te trekken omdat men allicht vreesde voor mijnenvelden op de hoofdwegen. (Oude foto: Collectie Peter Taghon) |
|
|
Nabij de Mussestraat staat nog altijd een hoeve met op zijn terrein 2 bunkers. De bunker A35 kan op deze foto nog intact gezien worden. Hij was dus ooit volledig wit geverfd met het uitzicht van een bijgebouwtje bij de hoeve. De foto links is van 1986 en toont nog ongeveer een iets gelijkend uitzicht. De hoeve zelf is kort na de oorlog zwaar aangepast en verbouwd en valt nog moeilijk te koppelen aan de oude foto met de bunker in vrij intacte vorm. (Foto links : Collectie Jacques De Vos) |
Nabij deze hoeve stond in het veld trouwens nog een bunkertje dat ook door de doortrekkende Duitsers werd gefotografeerd. Dit was het bunkertje Be22. Dat dit hetzelfde bunkertje betreft is zichtbaar aan een kogelinslag op de linker zijkant tegen de dakrand. Rondom de bunker en naar de toegangen waren loopgraven gemaakt. |
De doortrekkende Duitsers lieten letterlijk een spoor na van gefotografeerde bunkertjes. Hier nog een gespot bunkertje langs de wegel Stuivenberg, die een vervolg van hun doortocht was richting Merelbeke. Dit is het bunkertje B37 op Landskouter. |
Toen de troepen van het 171e Infanterieregiment langs Hoek ter Hulst doortrokken te Oosterzele, namen ze alvast ook nog deze foto van het nog intacte en met loopgraven achter gegraven bunkertje Be1. (Oude foto: Collectie Peter Taghon) |
Deze soldaten van het 1e Bataljon van de 192e Infanterieregiment zullen er zeker niet rouwig om geweest zijn dat de Belgische stellingen in de nacht verlaten waren. Zij moesten anders deze ochtend een doorbraak proberen te forceren in de buurt van het weerstandsnest Betsberg te Oosterzele. Hier ziet u enkele van deze soldaten in de gracht langs de Brusselsesteenweg te Melle, wachtend op verdere orders. De locatie waar deze soldaten zich bevinden is juist voorbij het ondertussen ook verdwenen Duitse WO I kerkhof te Melle. Het is eigenlijk merkwaardig dat er op deze locatie zoveel foto's genomen zijn en dat Duitse WOI kerkhof blijkbaar toch vrij doelbewust buiten beeld gehouden werd. |
|
|
|
|
|
|
|
Het 192e Infanterieregiment was onderdeel van de 56e Infanteriedivisie, die een divisie was van de Zweite Welle. Dit waren de eenheden die na de eerste doorbraak van de eigenlijke elite eenheden de aanval zouden dienen verder te zetten. Binnen de Duitse 18e Armee was deze Erste Welle het 30e Infanterieregiment die meer zuidelijk van Bruggenhoofd Gent vocht nabij Oudenaarde en daar uiteindelijk de Schelde wist te overbruggen wat de val van de Scheldestelling tot gevolg had. Deze soldaten van het 192e Infanterieregiment stonden onder leiding van een zeer op succes gezinde commandant, Oberst Wolff. Door zijn drang naar succes zouden nog heel wat soldaten van zijn eenheid deze veldtocht niet overleven. Het 192e Infanterieregiment kreeg hier aan Bruggenhoofd Gent zijn vuurdoop en diende hier heel wat verliezen te incasseren. Er zouden er nog heel wat volgen in het verdere vervolg van hun veldtocht. (Oude foto boven en onderaan: Collectie Jacques De Vos - rest oude foto's: Collectie Peter Taghon)
|
|
|
Vrij gelijkaardig zien we hier een Duitse colonne van het Duitse 225e IR doortrekken komende van de Kwatrechtsteenweg, hier ter hoogte van het huidige MPI te Kwatrecht. Ze zullen allicht op deze wijze proberen doortrekken via de Brusselsesteenweg richting Gent. Mogelijks zijn zij zich op dit moment nog niet bewust van de te verwachten problemen op de Brusselsesteenweg ter hoogte van Melle. Vergeet bij deze ook het idee dat de Duitse troepen die hier binnenvielen massaal gemotoriseerd waren. De grote massa trok nog door met kar en paard, met fietsen en ook massaal te voet, zoals ook hier opnieuw te zien. |
Ook dit stuk zwaar geschut zou tijdelijk verdekt langs de wegen opgesteld gestaan hebben in de buurt van Melle, wachtend om door te trekken op de Leiestelling. De exacte locatie bepalen zal niet meer evident zijn. (Oude foto: Replica) |
|
Ook deze foto links zou dienen gesitueerd te worden in de regio Oosterzele. Alleen ben ik er tot op heden nog niet in geslaagd deze te kunnen plaatsen. Alle verdere info om dit toch nog te kunnen, blijft zeker welkom. (Foto: Internet Blog) |
|
|
|
Doordat de Belgische Genie bij het terugtrekken van de Belgen een aantal cruciale kruispunten had opgeblazen, dienden de Duitsers zich te verplaatsen over vaak tweederangs en zelfs derderangswegen. Dit veroorzaakte vaak problemen van overdrukke wegen op wegen die daar in feite niet op voorzien waren. Hier zien we Duitse troepen doortrekken op Landskouter. Op de achtergrond staat nog een hoeve in brand. Het kruispunt is heden nog vrij goed herkenbaar. We bevinden ons hier op het kruispunt van Lembergsesteenweg en Aalmoezenijestraat.Het huis achteraan (links op recente foto) is allicht nog de enige huidige nog aanwezige restant. Het brandende huis moet gestaan hebben waar heden de woning staat met het kleine venstertje in de gevel bovenaan. De brandende woning bestaat heden niet meer. (Oude foto: Collectie J. De Vos)
|
|
|
Dit is een foto van Duitse Cyclisten die trachten in de richting van Merelbeke te geraken maar hier geconfronteerd worden met het opgeblazen kruispunt van Lembergedorp. Ze komen dus uit de Landskoutersteenweg en worden verplicht rechts af te draaien op de Burgemeester van Gansberghelaan, opnieuw richting Melle - Gontrode dus. Zowel de weg rechtdoor, huidige Burgemeester Maenhoutstraat, als de Burgemeester van Gansberghelaan naar links, was hier zo goed als ontoegankelijk. Ook was er op de Burgemeester van Gansberghelaan verderop nog een een kruispuntje opgeblazen zodat de optie in die richting allicht nog de slechtste van allen zal geweest zijn. (Oude foto: Replica)
|
|
|
Ook te Vurste kon deze Duitse kolonne voetvolk gespot worden, doortrekkend in de richting van Gavere om daar te via een nog te bouwen noodbrug de Schelde over te steken. Dit is een zeer moeilijk te plaatsen foto en nochtans volledig correct. We bevinden ons hier op de Leenstraat nabij het voetbalplein. Hier staat nog altijd achteraan een nog onbebouwd perceeltje de bunker D8 die hier nog in vol ornaat te zien is in een toen nog open kouter. Een Duitser vond het blijkbaar interessant om toch het bunkertje nog eens te gaan prospecteren voor verder te trekken zoals hier op de foto zichtbaar. (Foto rechts: Google Streetview)
|
|
|
|
|
Op deze oude foto zien we Duitse soldaten, meer specifiek cyclisten van de 227e Infanteriedivisie doortrekken te Vurste. De 227e Infanteriedivisie was ook een Divisie van de 3e Welle, reservetroepen dus. Dit is een zeer lastige foto om nu nog correct te plaatsen. Ook deze troepen trekken dus richting Gavere om over de Schelde te geraken. De regio is ondertussen (uitzonderlijk) meer bebost als vroeger. De enige referenties zijn een vrij stijle helling, de Beekstraat nabij Vurste (zijn er niet zoveel) en op de achtergrond een grote hoeve die wel nog in het verlengde van deze heuvel te zien is op de oude luchtfoto uit 1971. De rode stip op de luchtfoto rechts duidt de locatie aan waar de foto werd genomen, het pijtje geeft de kijkrichting aan. (Oude foto: Collectie Peter Taghon, luchtfoto links: luchtfoto dienst Erfgoed, luchtfoto rechtsonder: Google Earth)
|
|
|
Te Oosterzele op de Keiberg kon men deze colonne zien doortrekken met toch al zwaar Mörsergeschut op weg naar Gavere om daar de Schelde te proberen kruisen. Het geschut zou hebben behoord tot de "Schwere Artillerie Abteillung 735". Dit zware geschut is gelukkig nooit rechtstreeks tegen de bunkers ingezet geweest. Het betreffen hier zware 21 cm Mörser kanonnen. Door de vele opgeblazen bruggen, zijn ze nooit op tijd over de Dender geraakt, om deel te nemen aan de strijd alhier. Deze foto bewees in elk geval dat ook de eerste echt stevigere noodbruggen over de Dender klaar waren voor gebruik zodat ook dat type geschut er al over geraakte. Je ziet ook hier toch wel duidelijk zware schade aan de bebouwing, allicht het gevolg van meermaalse Belgischer artilleriebeschietingen op de Keiberg dat tijdens de gevechten natuurlijk bezet werd door de Duitsers. (Oude foto: Collectie Jacques De Vos)
|
|
|
Ter hoogte van het kruispunt van Geraardsbergsteenweg en Voordries te Oosterzele kon deze Duitse met takken gecamoufleerde kar gespot worden. (Oude foto: Replica - foto rechts: Google Streetview)
Gavere, het cruciale te bereiken punt voor de overtocht van de Schelde. De Duitse troepen dienden zo snel mogelijk de Schelde over te geraken. Gavere was daarvoor cruciaal omdat hier een noodbrug over de Schelde werd aangelegd. Hierdoor bereikten heel wat Duitse troepen Gavere waar ze dienden te wachten op het afgewerkt geraken van de noodbrug over de Schelde.
|
|
|
Op de Gaverse Markt wachten heel wat gemotoriseerde eenheden van de 56e Duitse Infanteriedivisie op de nog niet klaar zijnde noodbrug. Dit zullen zeker heel wat voertuigen zijn van de volledig gemotoriseerde eenheid MG battalion 6 (Oude foto: Collectie Jacques De Vos)
Als men aan de achterzijde van de markt zuidelijk reed, bereikte men het kruispunt van de Scheldestraat die uitkwam op de opgeblazen brug en anderzijds de Broeckstraat die letterlijk uitliep op de eerste bunkers van Steunpunt Semmerzake van Bruggenhoofd Gent.
|
Dit kruispunt was vrij zwaar beschadigd gedurende de vorige dagen. Het is eigenlijk vrij onduidelijk hoe deze schade ooit is ontstaan. Mogelijks door Belgische artilleriebeschietingen op de zone voor het bruggenhoofd maar dit is niet zeker. (Postkaart rechts: Nels) |
|
|
Dit zijn de huizen rechtop de Broeckstraat. Dat is dus letterlijk de vuursector van eventueel Belgische artillerie van achter het steunpunt. (Oude foto: Collectie Jacques De Vos)
|
Dit is op bovenstaande foto naar links gedraaid, de overkant van de straat dus. Op de achtergrond de Broeckstraat met ook heel wat schade. Op het kruispunt zien we hier enkele officieren van het Duitse MG Batallion 6 een biertje nuttigen om wat nog overblijft van dit pleintje. Rechts alvast Majoor Plagemann van dit bataljon. (Oude Foto: Collectie Peter Taghon)
|
Dit is dan specifiek het begin van de Broeckstraat in beeld genomen. Iets verderop werden nog volop mijnen geruimd. Opnieuw liggen alle huizen hier in puin. Op de tweede oude foto ziet u een detail van het uitgebrande Café Derby Sport. Dit is het gebouw links achter de betonnen paal op de linker foto. (Foto links onder: Collectie Jacques De Vos - rechts onder: Replica)
|
|
|
Nog meer naar links kwam de Scheldestraat in zicht die uitgaf op de opgeblazen Scheldebrug. (Postkaart rechts: Nels) |
|
|
Opnieuw nog troepen van MG Batallion 6 wachtende om door te trekken over de Schelde. (Foto links: Collectie Peter Taghon)
|
|
|
Deze laatste oude foto toont de Scheldestraat vanaf de opgeblazen brug, kijkende naar het vorige zwaar beschadigde kruispunt. Onderaan zien we nog duidelijk dat de Belgen doelbewust hier de weg hadden gebarricadeerd en onbruikbaar gemaakt. Hier zien we troepen van het Duitse 171e Infanterieregiment doortrekken naar de buurt van de opgeblazen brug. (Oude foto: Collectie Peter Taghon - Foto rechts: Google Streetview)
Eenmaal het grote gros van de militairen was doorgetrokken, zal de tijdelijke pontonbrug onder Duitse bewaking ook wel toegelaten zijn voor de getroffen burgers. In die dagen kon ook deze foto genomen worden van kruisende Duitse troepen. We kijken hier op de huidige Stationsstraatje. Dit is dus wel degelijk de weg die heden nog naast de oprit van de huidige Scheldebrug loopt, komende van Asper en doodloopt op de huidige Schelde. Dit was de originele weg naar de toenmalige Scheldebrug. Ook deze colonnes dienden dan wel degelijk af te buigen aan het de Schelde naar rechts omdat de originele brug opgeblazen was, in de richting de Duitse nood-pontonbrug. De originele woning van toen is ondertussen nog zeer moeilijk te herkennen maar het aantal beuken van ramen (en de grootte ervan) klopt nog wel. (Foto links: Collectie Jacques De Vos)
|
|
|
Eenmaal de Duitse troepen effectief de Schelde zouden overgestoken zijn, zouden er ook wel wat foto's opduiken van mooi gecamoufleerde (en niet gebruikte bunkers) aan de overzijde van de Schelde en ook nog deeluitmakend van Bruggenhoofd Gent. |
Hierbij enkele foto's van Duitse troepen van de 227e Infanteriedivisie die pas een aantal dagen later te Eke zou voorbij trekken. Zij lieten zich nog graag eens fotograferen nabij de zeer fraaie bunker tegen directe doorbraak E6. Deze was gecamoufleerd als een typisch hoevetje (Oude foto's: Collectie Peter Taghon).
|
|
|
Heden zou deze bunker gestaan hebben juist aan de beek aan de overzijde van de toenmalige N60 ter hoogte van het afsplitsen van de N60 en de oude Steenweg te Eke. De bunker is samen met de bunker E8 gesloopt rond de periode dat de N60 hier werd rechtgetrokken. Het moet nochtans een pareltje op de linie geweest zijn. |
In feite een slechte foto maar zeer uniek is dit zicht genomen vanuit de binnenzijde van deze bunker E6 doorheen het schietgat voor de mitrailleur (middenste valse raam in de voorgevel). Op de toenmalige steenweg zie je nog de rest van de Duitse colonne doorkomen. Ze rijden blijkbaar in de richting van Gent. (Oude Foto: Collectie Peter Taghon)
|
|
|
Identiek lieten zich enkele soldaten fotograferen naast het kleinere 1 kamers mitrailleurbunkertje E8 dat toen eveneens aan de rechter kant van de toenmalige oude steenweg lag. Heden zou hij langs de linker kant van de huidige N60 gelegen hebben, ongeveer aan de overzijde van de eveneens verdwenen bunker E6. Op de achtergrond zie je een torentje van het klooster langs de Lichterveldestraat. Voor de bunker was letterlijk een moestuintje aangelegd. (Oude foto: Replica)
|
Ook het centrum van Oudenaarde wordt overrompeld met Duitse troepen en transportmiddelen. Merk op dat in de strijd om de stad ook het monumentale stadhuis in de klappen deelde. Zie hiervoor de beschadigingen in het dak. (Oude foto's: Replica) |
|
|
Her en der worden bij het doortrekken van het bruggenhoofd nog achtergebleven Belgische soldaten gevangen genomen. Vaak waren dit geïsoleerd geraakte eenheden die de massale terugtocht hadden gemist of het op dit moment van de achttiendaagse veldtocht wel genoeg vonden, en onder hun oorlog liever een streep trokken.
|
|
te Scheldewindeke worden in een schuur nog enkele Belgische achtergebleven soldaten gevat. De angst is in hun ogen te lezen. De herkenbare zaken op deze foto zijn echter zo beperkt dat ik er nog niet in geslaagd ben deze foto te traceren qua exacte locatie. (Foto: Collectie Peter Taghon) |
|
Ook deze groep Belgische krijgsgevangenen dient ergens tussen Oosterzele en Gavere gesitueerd te worden. Alleen toont de foto amper iets dat koppelbaar is buiten een kasseiweg in een vrij open terrein. De Duitse troepen die hen begeleiden zijn in elk geval van het Duitse 171e Infanterieregiment dat eerder vocht nabij Gijzenzele. Deze troepen van het 171e IR trokken door op de brug van Eke via Vurste. (Oude Foto: Collectie Peter Taghon) |
|
|
|
Boivenstaande luchtfoto geeft een mooi zicht op de locatie waar onderstaande foto's allen werden genomen. We kijken hier op Vurste. Links ligt de Schelde. Rechtsboven het kasteel van Schelderode. (Postkaart: Replica) |
|
Er is alvast ook een zeer mooie fotoreeks van Belgische krijgsgevangenen die begeleid worden door soldaten van het eerder ook al gemelde 227e Infanteriedivisie. Dit waren reservetroepen en tot dan niet of amper betrokken geweest bij voorgaande gevechten. Deze dienden dan zoals hier te zien taken uit te voeren op de achterlinie zoals bv het opvolgen en bewaken van krijgsgevangen genomen Belgische soldaten. De ganse reeks hieronder is te situeren nabij Vurste. Alle foto's hiervan zijn te situeren nabij het kruispunt van de Leenstraat en de Gentweg, ter hoogte van het kasteel "De Borgwal".
(Oude Foto's van deze reeks: Collectie Peter Taghon)
|
|
|
|
|
Hier zie je de soldaten langs de kasteelmuur zitten iets meer naar rechts op bovenstaande foto, langs de Gentstraat. Heden bevindt zich hier trouwens een aanbouw die er toen alvast origineel niet was. Je merkt hier alvast ook een plaatselijke boer die een praatje aan het maken is met onder andere een Belgische officier die hier ook aan het wachten is op zijn verdere verplaatsing naar krijgsgevangenschap. |
Hier zien we alvast een aantal Duitse soldaten op hun beurt te voet verder doortrekken in de richting van Melsen langs de Leenstraat. Rechts opnieuw de andere zijmuur en gebouwen van de Borgwal. |
Deze laatste 2 foto's zijn een terugblik in de richting van Gavere. We kijken op de Leenstraat aan hetzelfde kruispunt. De woning rechts is nog goed herkenbaar. Het betreft hier nog een bijkomend groepje krijgsgevangen die aansluit bij de reeds aanwezige Belgische krijgsgevangenen hier. Deze werden dus blijkbaar niet afgevoerd naar Gavere maar in de richting van Merelbeke. |
|
|
Dat de streek toch ook niet altijd als volledig veilig mocht beschouwd worden, mag ook blijken uit dit Duitse veldgraf van Schütze K. Wolf van de 6e Compagnie van het Duitse 171e Infanterieregiment die hier op 23/05/1940 toch nog de dood wist te vinden. We bevinden ons hier aan Ten Stroom op Vurste meer specifiek op de hoek van Ten Stroom en de Peperstraat. Iets verder loopt de Schelde. Heeft hij zich iets te ver nabij deze stroom gewaagd en is hij daar toch nog gespot door de achterhoede dekkende Ardeense Jagers. Het zal allicht een mysterie blijven die hij met zijn leven bekocht. (Oude foto: Collectie Peter Taghon)
|
|
|
Ook het 171e IR krijgt hier nabij Vurste zwaar Belgisch artillerievuur te verwerken afkomstig van Belgische artillerie heel wat verderop voorbij de Schelde. Ook deze eenheid zal opdracht krijgen zich te heroriënteren op de noodbrug van Gavere waar reeds MG Bat 6 wachtende is op de bouw van een noodbrug. De reden van deze Belgische weerstand hier aan de Schelde was allicht te wijten aan het feit dat in het verlengde van deze weg Stroom een tijdelijke Belgische pontonbrug had gelegen over de Schelde. Die zone werd allicht dan ook nog het langst door de Belgen mee bewaakt omdat ook die pontonbrug maar op de laatste snipper zal verwijderd zijn, allicht kort voor de ogen van de aankomende Duitsers.
Eenmaal de Duitse stoottroepen eveneens doorgetrokken zijn, lopen de dorpen die eerst geteisterd werden door het geweld zoals Kwatrecht merkwaardig genoeg opnieuw zeer snel leeg en worden opnieuw bijna spookdorpen. Zowel de Belgische als Duitse troepen trekken door en de meeste bevolking was al voor de gevechten weggetrokken. Al vrij snel herinnert nog weinig aan wat zich hier dagen aan een stuk afspeelde. Geleidelijk aan komt mondjesmaat de eerder gevluchte bevolking terug en begint het leven zich te hernemen in deze eerder zwaar bevochten zone. De straten liggen er in eerste instantie totaal verlaten bij. Ruïnes, verlaten bunkers en achtergelaten militair materiaal wijzen nog op het recente militaire treffen. |
|
|
Een eerste foto toont ons de Brusselsesteenweg waarop je nog Duitse voertuigen en vrachtwagens ziet doorrijden in de richting van Gent. We bevinden ons hier enkele honderden meters voorbij het Bourgondisch Kruis, nog voor de weg Kele. |
Nog iets verderop lag deze zware al lange tijd verdwenen bunker S8. Op vorige oude foto kan je hem trouwens op vorige foto ook nog heel beperkt zien staan op de rechter kant. Hij stak uit de bestaande huizenrij uit zodanig dat hij perfect zicht had op de weg komende van het kruispunt het Bourgondisch Kruis. (Oude foto: Replica)
|
Nog iets verderop, kort voor de aansluiting van de Steenbergstraat op de Brusselsesteenweg, zijn onderstaande zichten te zoeken. De foto hiernaast is allicht later getrokken dan de oude foto hieronder maar ze zijn duidelijk te linken. |
|
|
Hetzelfde stuk C47 geschut vanaf de andere kant gezien. (Foto links: Google Streetview - Oude foto rechts: Collectie Jacques De Vos) |
Dat dit geschut niet geliefd was bij de Duitse aanvaller kan ook duidelijk blijken uit deze detailfoto van het geteisterde schietgat van het vast opgesteld 47 mm geschut in deze bunker S8 na die gevechten. (Foto: Replica) |
|
|
|
|
Op de achtergrond blijf je als herkenningspunt de kerk van Kwatrecht behouden bij de foto hierboven. De woning met op de voorgrond aan de gevel het reclamepaneel bestaat ook heden ten dage nog. Langs de Steenbergstraat lag het kerkhof van Kwatrecht. Dit is ook de wegel die meermaals werd gebruikt voor de Belgische tegenaanvallen. Langs de gevels staan nog massa's achtergelaten fietsen. De foto met het C47 geschut toont opnieuw diezelfde omgezaagde boom waar in dit geval een Duitse soldaat op zit. De betonnen paal is ook op de foto het met C47 geschut nog beperkt te zien. Je ziet nog massa's Duitsers doortrekken richting Gent. Door dit stuk C47 geschut hier op te stellen, kon dit in de gevechten in combinatie werken met het vast opgestelde 47mm geschut in de bunker S8. (Beide oude foto''s: Replica) |
|
|
|
Deze foto's maken goed duidelijk hoe zwaar de verderop gelegen kerk van Kwatrecht het tijdens de 3 dagen durende strijd te verwerken kreeg. Een kerk was natuurlijk altijd een perfecte uitkijkpost waardoor ze wel meerdere voltreffers te verwerken kreeg. Als je iets nauwer op de kerk kijkt, zie je overal de herstellingen nog duidelijk als lichter rode stenen tussen de iets donkerdere stenen waarmee de kerk ooit werd gebouwd. (Oude foto links boven: Replica) |
|
|
|
Ter hoogte van waar nu de Biezeweg van de rechter kant uitkomt op de Brusselsesteenweg stond aan de overzijde van de steenweg deze verlaten bunker D21. In de volksmond zou hij te Kwatrecht nog lang bekend blijven als de bunker van Dokter François omdat deze in de jaren hierop volgend meerdere pogingen zou ondernemen om hem gesloopt te krijgen, wat meermaals op een sisser is uitgedraaid. Rechts dezelfde locatie anno 2020 met nog weinig herkenningspunten buiten de kale gevel die nog altijd een reclamepaneel bevat. De huizenrij tussen de bunker en de spoorwegviaduct is tijdens de strijd hier doelbewust door het Belgische leger in brand gestoken om te verhinderen dat de Duitsers er zich in zouden proberen verschuilen. (Oude foto: Replica) |
|
|
De bunker D21 zelf is dan uiteindelijk gesloopt in de jaren '80 met handpikeurs tot net onder het maaiveld. Er steken nog altijd heel wat restanten van in de ondergrond en hij is dus zeker niet volledig verdwenen voor alle duidelijkheid. Tot ongeveer 2018 was de dokterswoning die er op de oude foto links ook nog bijstaat nog vlot herkenbaar. Heden is deze op haar beurt dus ook gesloopt en wordt het plaatsen van de oude foto steeds moeilijker. (Foto links: Collectie François) |
|
|
Geleidelijk aan zouden ook een aantal bruggen hersteld geraken met voorlopige noodbruggen zoals hierboven moet zijn gebeurd te Wetteren. Hier zien we Duitse troepen met onder andere een veldkeuken doortrekken op de Cooppallaan. Ook daar lag voor hen nog altijd een strategisch belangrijk iets, namelijk de buskruitfabriek van Cooppal. Dit domein zou tot bij de bevrijding van Wetteren een van de laatste halsstarrig door hen verdedigde zones blijven. Dit is dus zeker geen foto meteen na de val van Bruggenhoofd Gent maar allicht van enkele dagen nadien. (Oude foto: Collectie Daniel De Mol)
Te Kwatrecht zullen rond 28 mei 1940, de dag van de Belgische kapitulatie, in een weide nogmaals Belgische krijgsgevangenen samengebracht worden. Hier verbleven ze nog een tweetal dagen. Rond 30 of 31 mei gingen ze opnieuw op transport richting Moerbeke waar een groot Duitse krijgsgevangenenkamp was ingericht. Van hieruit zouden ze dan verder getransporteerd worden naar krijgsgevangenenkampen in Duitsland.
Na het doortrekken van de eigenlijk aanvalstroepen, kwamen in de regio waar eerder zwaar gevochten was, specifieke eenheden toe voor het zoeken en begraven van heel vaak in de velden en bossen vergeten gesneuvelde soldaten. Dit waren specifiek hiervoor opgeleide en opgerichte zoekcommando's. Her en der doken op die manier kleinere begraafplaatsen op. Soms betrof het één enkel graf, soms waren het kleine verzamelplekken met meerdere graven naast elkaar. In de reportages van 20, 21 en 22 mei 1940 kon u er zo al meerdere zien op grondgebied Oosterzele en Gijzenzele. Ook Kwatrecht kende er zo meerdere. Hier was de situatie 3 dagen zo ernstig en steeds wisselend van wie het gebied in handen had, dat degelijk begraven zo goed als onmogelijk moet geweest zijn. De meeste gesneuvelden zullen dan ook hier maar na 23 mei 1940, zowel Belgen als Duitsers, uit de velden gerecupereerd en geregistreerd als gesneuveld zijn. Beide partijen dienden letterlijk na de hevige strijd hier hun wonden te likken.
|
|
Het Delven van een Duits veldgraf te Meigem. Dit hoort dus eigenlijk al bij de Leieslag. Het beeld moet echter zeer identiek geweest zijn aan wat ook hier vrij courant moet gebeurd zijn die dagen. (Foto: Collectie Jacques De Vos) |
Op het kerkhof van Kwatrecht worden een tiental Belgische soldaten, gesneuvelden van de dagen voordien, gezamelijk begraven. Al deze graven zijn wel degelijk ooit opnieuw ontgraven en allen werden nadien herbegraven. Er ligt op het kerkhof van Kwatrecht dat nog altijd op dezelfde locatie ligt, geen enkel graf meer van ooit daar begraven Belgische soldaten. (Foto: J. Van Landuyt). |
Op het huidige kerkhof van Kwatrecht ligt aan de achterzijde nog altijd een klein perkje voor overleden nonnetjes waarbij een groot kruis hoort dat ook al zichtbaar is op oudere foto's. Dit kruis draagt nog altijd de sporen van een verdwaald projectiel. (Foto's onder: Peter Trödel) |
|
|
Deze foto heeft ook al uren tijd gekost om hem proberen correct te plaatsen. Hij dient allicht aan de regio Gijzenzele of Oosterzele gekoppeld te worden maar hem exact plaatsen is mij ondanks de toch wel vrij talrijke aanwezige gebouwen, nog altijd niet gelukt. Het is een gesamelijk graf van 4 Duitse soldaten. Helaas van iets te ver gefotografeerd zodat er geen specifieke namen leesbaar van zijn. |
|
|
|
|
Nabij de hoek van Brusselsesteenweg en Steenbergstraat, kon dit veldgraf teruggevonden worden van Schütze Schubert Kurt van de 5e Compagnie van het Duitse 234e Infanterieregiment. Hij viel reeds op 21 mei 1940 in deze zwaar bevochten zone.
Exact kan men de foto niet meer hernemen omdat dit toen nog open veld was maar heden volledig bebouwd. Er zijn voorlopig 2 oude foto's opgedoken van dit veldgraf. Op de achtergrond herken je opnieuw het kerkhof van Kwatrecht met de haag. Wat ook zeer duidelijk herkenbaar is, is het nog altijd bestaande grote arduinen kruis op het kerkhof. Achteraan het kerkhof zie je ook nog de bunker A41 die eveneens het uitzicht had van een dodenhuisje. Het graf zelf moet vrij kort bij de binnenhoek van het kruispunt hebben gelegen. (Oude foto links: Replica - Oude foto rechts: Collectie Peter Taghon)
|
Ook nabij de aansluiting van Kele en de Oosterzelesteenweg, moeten deze veldgraven gelegen hebben. Dit is natuurlijk ook een zware frontzone geweest van waaruit meerdere aanvallen op de Belgische stellingen moeten plaats gevonden hebben tegen de 5e Linie. Hier moeten zeker 4 a 5 graven naast elkaar gelegen hebben. |
|
|
|
|
|
De hoeve op de achtergrond is heden verdwenen en heeft plaats gemaakt voor een grote witte villa. Op de achtergrond kun je zelf (op het origineel) heel in de verte rechts op de foto nog de spits van de kerk van Gijzenzele zien. Ook de tweede foto rechts moet hier gesitueerd worden. Je herkent duidelijk dezelfde type draadafsluiting achter het graf. (Foto links: Collectie Peter Taghon - Foto rechts: Collectie Jacques De Vos). De onderste foto toont dezelfde streek vanaf de andere zijde van Vantegem Molen. U ziet duidelijk links dezelfde bijgebouwen staan dan op de foto met de graven. Het valt ook op hoe leeg en open het opnieuw toen nog was tussen Vantegem Molen en de spoorlijn Brussel-Oostende. (Foto Molen: Replica)
De meeste graven hierboven zijn wel gekend. Het betreffen allen gesneuvelden van de eerste aanvalsdag tegen Kwatrecht, namelijk 20 mei 1940. Meest links lag Schütze Rudolf Herbestreit van de 3e Compagnie van het 192e Infanterieregiment. Daarnaast ligt een totaal onbekend graf. De naam is zelfs niet terug te vinden in actueel gekende gesneuveldenlijsten. Het betreft een zekere Preiter, alle verdere info dus zeker welkom. Het 3e graf is dan dit van Oschütze Heinz Schnelle van het 3e Compagnie van het 171e Infanterieregiment. De aparte foto rechts is het graf van soldaat Schumann Alfred van het 234e Infanterieregiment. Hij zou nochtans allicht maar op 21 mei 1940 sneuvelen.
|
Ook dit verzamelgraf met zeker een 5 tal gesneuvelde Duitsers is allicht te zoeken langs de Oosterzelesteenweg tussen de Brusselsesteenweg en de spoorlijn Oostende-Brussel. Meer exact plaatsen is heden nog niet gelukt. |
|
|
Dit is natuurlijk de zone die bijna 3 dagen aan een stuk telkens opnieuw werd gepoogd opnieuw te heroveren van Belgische kant nadat het op 20 mei 1940 bij de eerste zware Duitse doorbraak zo goed als direct verloren ging. Dit was letterlijk op de voorlijn van Bruggenhoofd Gent. (Oude foto: Collectie Peter Taghon)
Een grotere groep gesneuvelden lag iets verderop in de voortuin van de toenmalige leegstaande landbouwschool, begraven, heden de Site Mariagaard. |
De foto hiernaast is allicht de oudste en kortst na de gevechten genomen. Zeer uitzonderlijk is dat achter de Duitse graven ook nog een Belgisch graf te zien is. Jammer genoeg is niet geweten wie hier ooit tussen de Duitsers werd begraven. Ook zeer uniek is dat u achteraan links de nog intacte bunker A40 kunt zien staan. |
|
|
|
|
De bunker A40 kan nu nog altijd teruggevonden worden tegen de omheining met het talud van de spoorlijn Oostende-Brussel als u de site van het scholencomplex Mariagaard betreedt. Heden is dit de groenzone rechts naast het busstation dat hier is aangelegd. De foto rechts onder geeft een vrij identiek beeld nu. (Oude foto: Collectie Peter Taghon)
Op de foto van de graven konden er wel enkele namen nog geïdentificeerd worden. Zo is het Mr Peter Taghon voorlopig enkel gelukt de 3 voorste graven van de naam te voorzien, wat zeker al een bijna onmogelijke opdracht was omdat ze amper te lezen zijn. Meest rechts lag Feldwebel Erich Gutewort van de 12e Compagnie van het 234e Infanterieregiment, gevallen op 21/05/1940. Links van hem ligt Stabsfeldwebel Wilhelm Feiser van de 11e Compagnie van dezelfde eenheid, eveneens gevallen op 21/05/1940. Nog een graf verder naar links ligt Oberleutnant Alwin Franke van hun 10e Compagnie. Hij viel reeds op 20 mei 1940.
|
|
|
Deze foto toont letterlijk hetzelfde nog maar net onstane tijdelijk kerkhof in de voortuin van Mariagaard. Wel is al te zien dat toch dat ene Belgische graf reeds verplaatst blijkt te zijn. We kijken in dit geval vanaf het gebouw van de school naar de steenweg en de spoorlijn toe. De gebouwen die we aan de overzijde zien, zijn reeds vele jaren verdwenen. (Oude foto: Collectie Peter Taghon) |
|
|
Deze foto kijkt dan opnieuw op het reeds aangroeiende kerkhof en toont ook de zware beschadigingen aan de toen leegstaande schoolgebouwen. Allicht zijn ook de gebouwen wel degelijk gebruikt om zich in te verschansen. De bunker A40 bevat trouwens kogelinslagen die bijna van uit de gebouwen op de bunker afgeschoten moeten zijn, men ziet duidelijk dat de projectielinslagen vanaf een hoger niveau afgevuurd werden op de bunker. Ook zijn de gebouwen niet meer zo evident te koppelen. Het centrale gebouw op de oude foto is heden namelijk het uiterst rechtse gebouw geworden. Tegen de spoorlijn is een volledige beuk van het gebouw door de jaren heen volledig gesloopt en verdwenen. (Oude Foto: Collectie R. Baert)
Dit eerst tijdelijke kerkhof met toch wel wat Duitse gesneuvelden, groeide in de periode nadien uit tot een verzamelkerkhof van de overal ten velde begraven Duitse soldaten. Zo zouden alle kleinere graven waarvan er meerdere ook in deze reportages al getoond werden, naar hier verhuizen in de loop van de maanden nadien. Voor heel wat meer details over dit Ehrenfriedhof van Wetteren - Kwatrecht.
Voor deze site zou dit niet het einde van zijn oorlogsverleden worden. Vanaf 1943 zou hier ook nog de SS-school Kwatrecht (Reichsschüle Flandern) opgericht worden. Het kerkhof werd hierbij bijna iets sacraals binnen de site. Linksonder zie je het kerkhof met opnieuw de bunker A40 (toen al grotendeels ontdaan van zijn camouflage). Je merkt ook dat alle graven toen al veranderd waren in specifieke Duitse grafstenen. De foto rechtsonder geeft nog een zicht op het kerkhof dat in de bezettingsjaren nog verder is uitgebouwd met nog aanvullende graven van tijdens de bezetting in de buurt omgekomen Duitsers (op de zijkanten van het kerkhof). De laatste foto is letterlijk ten tijde van de Reichsschüle genomen.
Het kerkhof zelf zou uiteindelijk als geheel, zoals zovele kerkhoven van de verliezende partij, opgeruimd worden en nogmaals zouden alle graven verhuizen. In dit geval naar het verzamelkerkhof voor Duitse soldaten WOII in Lommel.
|
|
|
(Oude Foto's: Collectie Jacques De Vos)
Een klein tijdelijk Duits kerkhof aan de kerk te Borsbeke (Herzele)
|
Een weinig bekend verhaal is dit van een zeer klein tijdelijk Duits kerkhof dat er ooit is geweest aan de kerk van Borsbeke. Dit is pas ontstaan nadat hier in de regio de gevechten al beëindigd waren. Het was dus zeker niet te koppelen aan de gevechten voor Bruggenhoofd Gent.
Er werd in die nadagen in Borsbeke een Duitse Veldlazaret opgericht. Dit gebeurde in de toen nog maar juist gebouwde kloosterschool (heden vrije basisschool), tussen de Vondelstraat en Borsbekestraat.
|
2 oude zichten op de toenmalige kloosterschool te Borsbeke. Bovenaan een zicht op de school vanaf de Vondelstraat. Onderaan zicht op de achterzijde van hetzelfde gebouw, toen uit de velden, heden vanaf de koer van het schooltje. (Oude postkaarten: Replica) |
Samen met deze veldlazaret ontstond al even snel een klein kerkhof direct rond de kerk van Borsbeke, tussen kerk en pastorij. De keuze op dit gedeelte van het terrein rond de kerk was allicht te zoeken met de aanwezigheid van een gang en poort aan de overkant van de Borsbekestraat. Via die weg was er een directe link tussen de veldlazaret en het tijdelijk gebruikte kerkhof. |
|
|
|
Op die wijze konden de overleden soldaten zo snel mogelijk naar dit tijdelijke Duitse kerkhof gebracht worden en daar alvast tijdelijk begraven worden. Deze poort is heden verdwenen maar lag rechts van het toenmalige kloostergebouw en zou op de huidige parking rechtover de kerk hebben gestaan mocht ze nu nog bestaan. |
|
Ten tijde van de gevechten aan TPG was het Duitse hoofdveldhospitaal gevestigd in het Sint Jozefscollege te Aalst, ver genoeg achteruit op de achterlijn voor de Duitsers dus bij de gevechten aan Bruggenhoofd Gent, zou Borsbeke daarvoor veel te kortbij het front hebben gelegen.
|
De Duitsers die naar hier werden getransporteerd waren dus zwaar gewond in het vervolg van de strijd en overleefden die overbrenging naar hier niet of stierven de dagen nadien aan hun verwondingen. In totaal werden hier zeker 21 Duitse soldaten begraven, allicht waren het er enige meer. Dit is leesbaar op de achterzijde van de eerste foto hieronder. |
|
|
Het is niet evident dit nog te lezen gezien het werd geschreven in een oud Duits schrift, het "frakturschrift" namelijk. Dit oud Duits schrift werd nog vrij courant rond die periode gebruikt van Duitse kant.
Dit is wat er in dit Frakturschrift geschreven zou moeten zijn:
27.5.40
Heldenfriedhof in Borsbeke.
Hier liegen 21 Deutsche Kameraden
die im Feldlazarett gestorben sind.
Belgien
Nog een leuk weetje over dit Frakturschrift is dat het vanaf 1941 in het Duitse Rijk werd verboden als officiële schrijftaal. Dit omdat het schrift te moeilijk wereldwijd leesbaar was in officiële berichtgeving.
Er lagen hier vooral soldaten van het Duitse 348e en 396e Infanterieregiment. Het 348e Infanterieregiment vocht nadien te Tielt. Het 396e Infanterieregiment vocht nabij de Leie te Machelen. Deze beide infanterieregimenten waren een onderdeel van de Duitse 216e Infanteriedivisie, een divisie van de 3e Welle, reservetroepen dus. Er lagen ook enkele soldaten van het Duitse MG Batallion 6 die mee optrokken met de 56e Infanteriedivisie die dus eerder aan TPG al hadden gevochten. |
|
|
Op deze eerste foto zie dit kerkhofje zeer kort na het aanleggen, het is zelfs allicht nog in opbouw. Dit is de foto waar achteraan de gepubliceerde tekst opstaat. Je ziet duidelijk dat er bij enkele graven bovenop de helmen werden geplaatst. Dit was naar de rechter kant van het kerkhof voorlopig nog niet het geval. Ook zie je tussen het laatste graf met helm (achteraan) en het eerste graf met enkel een kruis, nog een vrije plaats die later wel degelijk is ingevuld. Ook bevatten de meer naar voor gelegen graven nog geen van allen namen of kruisjes..
Voorlopig vallen volgende zaken te identificeren op bovenstaande foto's:
- Het meest linkse graf achteraan, is een soldaat van MG Bataljon 6, naam niet te lezen.
- 2e graf achteraan: Hermann Strauch - 2e Komp van het 396e IR
- 1e graf zonder helm: Schütze Oskar..... - 2e Komp 396e IR
- 2e graf zonder helm: Gefreiter Gustav Ludede - 396e IR
- 3e graf zonder helm: Gefreiter Wilhelm Stutz
(Oude foto: Collectie R. Goossens)
|
|
|
Deze tweede foto dateert al van iets later. Allicht betreffen het soldaten van de eenheden die hier al begraven liggen die een aantal van hun gesneuvelde makkers nog eens komen groeten op het tijdelijke kerkhof te Borsbeke. Je ziet duidelijk dat een aantal op de eerste foto nog vrije plaatsen, ondertussen zijn ingevuld. Er lagen hier dus in totaal ooit zeker meer dan 21 soldaten. Op deze foto valt wel geen extra info te lezen op de graven buiten wat we al konden lezen op de eerste foto. (Oude foto: Collectie Peter Taghon) |
Deze laatste foto is uit dezelfde periode en toont een mooi detail van een 6 tal graven.Er valt dus zeker nog extra detail van af te lezen die op bovenstaande foto's niet te lezen viel. |
|
|
Deze bijkomende info kan aangevuld worden met deze foto:
- Volledig linksboven is opnieuw Hauptfeldwebel Hermann Strauch - 3e Komp van het 396e IR
- 2e graf achteraan (was nog niet aanwezig op foto bovenaan): Schütze Edouard Kular - gevallen: 26-5-1940, geen verdere info over zijn eenheid op het graf.
- 3e graf achteraan: Schütze Oskar Willems - 2e Komp van het 396e IR
- 4e graf achteraan: Gefreiter Gustav Ludede - 396e IR
- 1e graf linksonder: Officier Wilhelm Schliekau - 2e Komp van het 348e IR - Geboren: 21-XX-14 - gevallen: 27-05-40
- 2e graf onder: Schütze Gustav Wieche - 6e Komp van het 348e IR - gevallen: 27-05-40
Reeds in 1941 werden deze soldaten allen opnieuw ontgraven en verhuisd naar Brussel - Evere. De stank die hierbij vrijkwam in Borsbeke was naar het schijnt niet te harden. Dit ontgraven gebeurde door Duitse troepen die hier specifiek voor opgericht waren en dit uitvoerden met bv zeer lange rubber handschoenen om niet direct in contact meer te komen met de lijken die reeds in verre staat van ontbinding waren. Geen enkele van deze soldaten was begraven in een kist. Ze waren allen begraven in de lakens en doeken waarin ze het laatst, in sommige gevallen bebloed, werden behandeld of geopereerd waarna ze in sommige gevallen overleden.
Deze soldaten zouden daarna met de algemene opruiming van Duitse kerkhoven nogmaals worden ontgraven te Brussel - Evere en nogmaals verhuisd worden naar het Ehrenfriedhof van Lommel. (Bronnen van deze Info, Mr Roger Goossens en Peter Taghon)
|
Verdere opruiming van schade in de streek.
Geleidelijk aan worden in de streek de eerder vernielingen opgeruimd en eerder opgeblazen bruggen vervangen door definitievere exemplaren. Hier alvast enkele opruimingsfoto's in Aalst waar letterlijk na het wegtrekken van de Belgen en de Britten, zoals op de meeste plaatsen, geen bruggen meer over waren over de Dender.
|
Het mag duidelijk zijn dat het opruimen van een dergelijke ravage zoals hier te zien geen sinecure was. Dit is nogmaals de opgeblazen spoorwegbrug over de Dender te Aalst. Op de foto's hieronder zie je dan dezelfde ravage steeds verder opgeruimd. (Foto rechts: : Collectie Beeldbank Stad Aalst - Foto links onder: Collectie Van Nuffel - Foto rechts onder: Collectie Dirk Meert) |
|
|
Op deze foto zie je de opnieuw herstelde Sint Annabrug. Ook de spoorwegbrug is men op dit moment op de foto opnieuw aan het bouwen. We kijken hier vanaf de Wambekekaai. Aan de overzijde de vernielde gebouwen van de Filature du Canal. (Foto Collectie Morieau) |
|
|
De Scheldebrug te Melle zou ook tijdens de meidagen '40 worden opgeblazen. Op dezelfde locatie zou dan een manueel met katrollen opgehaalde noodbrug verschijnen die bij de bevrijding in september 1944 nogmaals zou vernield worden, nogmaals hersteld., |
|
|
Deze noodbrug zou pas definitief uit dienst gaan in 1956 doordat er toen een nieuwe vaste brug over de Schelde werd gebouwd op de huidige Charles Lebonstraat. (Foto rechts boven: Collectie Cyrille Gelaude - Foto boven: Google streetview) |
Ook de brug over de Schelde in Heusden werd voorafgaande de strijd aan TPG opgeblazen. Pas in 1941 zou hier een houten noodbrug worden gebouwd die zou blijven bestaan tot in 1959. Let er ook op dat de toenmalige brug niet op dezelfde lokatie lag als nu. Ze verbond de huidige Veerdreef met de Koningsdonkstraat (Oude foto's: Coll. Gaston Raman - rechts onder: Google Streetvieuw 2022) |
|
|
In steden zoals Aalst was het op sommige plaatsen zodanig dat de schade een gevaar bleef vormen om veilig de wegen nog te kunnen gebruiken. De brandweer diende dan ook hier en daar uit veiligheidsmaatregelen te gevaarlijke en onstabiele puntgevels neer te halen zoals hier zichtbaar nabij het Werfplein. (Foto: Collectie Lievens) |
|
|
|
|